Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Visc
Viscum album subsp.austriacum
Santalaceae Viscaceae
Àutri noum : Viscle, Amendoulié, Grivello, Ombre.
Nom en français : Gui du pin.
Descripcioun :Lou visc es un parasite d'aubre. Aquéu d'aqui s'atrovo sus li pin, majamen lou pin-gavot.
Usanço :Au nostre, s'emplegavo subretout pèr adouba la viscado pèr fin d'aganta l'auceliho (fau faire couire li "grano" dins l'aigo). A d'ùni prouprieta medicinalo e veterinàri : servié à passa tèms pèr faire avourta o desliéura li bèsti (P. Lieutaghi, op.cit. p. 266). Dins leberoun èro utilisa contro l'ipertesuro. Mèfi pamens que li grano soun mourtalo (caup d'eterousido cardioutounico). Se dounavo pamens à manja i bèsti l'ivèr (fedo e cabro).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viscum
Famiho : Santalaceae
Famiho classico : Viscaceae
Ordre : Santalales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1600 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mars à ma
Liò : Parasito de pin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Viscum album subsp.austriacum (Wiesb.) Vollm. 1914